Generatie Angststoornis : In welke valkuil duwen we de kinderen?

‘Generatie Angststoornis’: In welke valkuil duwen we de kinderen?

De auteur legt de relatie tussen Generatie Z, het jaar 2010 als jaar van de introductie van de smartphone, het geslacht van de jongeren en angststoornissen.

Het blijkt dat meisjes zoveel gevoeliger zijn dan jongens, en dat de angststoornissen en psychologisch slecht bevinden al bezig was voordat Covid 19 de zaken erger maakte.

De valkuilen zijn divers. Meisjes zoeken ‘community’ en jongens zoeken ‘agency’. Ze ‘vechten’ ook anders. Meisjes vallen anderen aan door de sociale relaties te beschadigen. En net daarvoor blijken sociale media zeer geschikt.

Hoe is het zover gekomen? Dreiging van het verwijt ‘verwaarlozing’.

Een voorbeeld uit het leven gegrepen. Een single mama in de USA heeft drie jobs om rond te komen. Ze heeft een dochtertje van tien. Het kind gaat mee naar het werk van mama om daar te wachten tot ze weer naar huis gaan. Op een dag wil het kind naar de speeltuin vlakbij, om met andere kinderen te spelen. Mama gaat akkoord. Het kind speelt er, maar wordt aangesproken door een oudere dame die vraagt waar haar mama is. Het kind antwoord ‘ze is op haar werk’. De oudere dame trekt naar de politie met een klacht van kinderverwaarlozing tegen de moeder.

Gevolg: naast een hoop uitleg, een boete en een proces wegens kinderverwaarlozing, koopt de mama voor de dochter een tablet om op te surfen. Daardoor ontstaat bijvoorbeeld sociale deprivatie, heeft het kind te weinig fysieke beweging, en gaat het ook met de massa op de tablet mee de simpele cognitieve weg op. Intellectuele uitdagingen en probleemoplossend denken, zelf spelletjes organiseren, het gebeurt gewoon niet meer.

En dergelijke dreiging van kinderverwaarlozing is alom aanwezig in de USA. Maar het is niet de enige motivator. Vermeende gevaren, die vroeger ook aanwezig waren, maar nu schijnbaar meer relevant zijn, komen meer in de leefwereld van de ouders. De reactie is hier dan weer overbescherming. En dus een poging tot 100% controle over het kind door de ouder. Het kind leert het ondernemen af, omdat er teveel invloed is van de ouderen.

Drie gevaarlijke evoluties leiden tot psychisch onwelzijn.

Drie gevaarlijke evoluties die het werk ‘Generatie angststoornis’ onderkent zijn:

• Sociale deprivatie: enkel online contacten via schermtijd, geen fysieke contacten meer via speeltijd.
• Cognitief vereenvoudigd denken, niets mag nog een echte uitdaging zijn
• Verslaving, die tevens een fysieke passiviteit meebrengt. Kinderen zitten (blijkbaar volgens het onderzoek) tot 7 à 12 uur per dag met hun smartphone in aanslag.

Welke gevolgen zijn nog mogelijk als gevolg van schermtijd? + Mijn persoonlijke inschatting.

De studies vermeld in het boek vermelden volgende problemen:

• slechtere schoolprestaties
• depressieve gevoelens
• toename van suïcidale gedachten
• toename van angstgevoelens

Deze zaken treden op, onmiddellijk na de introductie van smartphones op de markt. Inmiddels is het een uitgemaakte zaak dat de smartphone oorzaak is van deze gevoelens, niet dat deze gevoelens aanleiding geven tot meer gebruik van de smartphone. Tevens weet men inmiddels uit onderzoek dat de laptops en oude computers eerder onschuldig zijn aan het fenomeen: daar waren de kinderen ‘slechts’ enkele uren mee bezig.

Maar wat als we buiten de lijntjes van het boek kleuren, en kijken of we een belangrijk gevolg kunnen trekken op langere termijn?

Een belangrijke persoon in het onderzoek naar dementie is Professor Gill Livingston. Deze stelt in haar presentatie ‘Preventing Dementia: what should we do?’, dat er een groot aantal dementiegevallen te voorkomen zijn. Als suggesties hier de volgende vier ‘levenswijsheden’ tegenover een aantal risicofactoren (er zijn er waarschijnlijk meer): (Zie ook The Lancet)

• zorg voor sociale contacten tegenover sociale isolatie
• zorg voor voldoende beweging (zoals bijvoorbeeld in een wandelclub) tegen diabetes en zwaarlijvigheid
• zorg voor intellectuele uitdagingen in uw leven. Opleiding op jonge leeftijd.
• zorg tegen depressie

Laat het nu net die vier dingen zijn die het smartphonegebruik ondermijnt bij Generatie Z vanaf de introductie in 2010. Is het dan onredelijk om te vrezen dat wanneer GenZ de leeftijd van 50 jaar bereikt, er een procentuele stijging van het aantal dementie gevallen zal optreden, niet louter door ouderdom?

Wat is er aan de angststoornis preventief te doen volgens de auteur?

Preventie kan volgens de auteur vanuit meerdere kanten: overheden en technologiebedrijven, ouders en scholen. Ik geef een selectie uit de mogelijkheden volgens de auteur.

Overheden

Beleid dat schadelijk is voor de mentale gezondheid van kinderen en adolescenten moet veranderen. Zo bijvoorbeeld zou de toegang van sociale websites pas kunnen mogen vanaf 16 jaar in plaats van de politiek bedisselde 13 jaar.

Op veel plaatsen is de overheid verantwoordelijk voor de overbescherming van kinderen in de echte wereld, en te weinig in de virtuele wereld.

(Lokale) Overheden moeten vrij spelen op scholen aanmoedigen, en rekening houden met de behoeften van kinderen qua gebruik van de publieke ruimte.

Technologiebedrijven

Bedrijven die sociale media uitbaten, zouden ernstige leeftijdscontroles kunnen doorvoeren, die GDPR conform zijn. Daartoe doet de auteur een aantal voorstellen met ‘tussen-organisaties’.

Ouders

Sta vrij spel van de kinderen toe zonder toezicht. Help hun mobiliteit te vergroten naarmate ze ouder worden. Laat hen een uitwisselingsprogramma volgen. Verbied smartphones in de lagere school en de humaniorajaren. Sta het gebruik pas toe vanaf de hogeschool of universiteit. Spreek dergelijke zaken af met andere ouders van klasgenoten.

Scholen

Vooreerst: ‘telefoonvrije’ scholen: de kinderen de mogelijkheid bieden de smartphone veilig op te bergen in een locker gedurende de hele dag. Zeker niet alleen tijdens de lesuren.

Samen spelen stimuleren, de kinderen tijdens hun spel niet overbeschermen. Langere pauzes geven aan de kinderen. Een speelclub aanbevelen. De speelplaatsen aanpassen. Laat kinderen iets doen als opdracht, iets dat ze nog nooit eerder deden. Herorganiseer hun zelfstandigheid.

Ten slotte: Evoluties in 2024: Chiro en Scouts dd 7/07/2024

Jongeren leggen zelf de smartphone opzij op Chiro- en Scoutskampen. Maar niet de hele tijd. Daaruit blijkt wel dat de jeugd de speeltijd in de echte wereld daarvoor belangrijk genoeg vindt ten opzichte van de schermtijd in de virtuele wereld.

Sommige 18 jarigen schakelen over op een ‘oude GSM’ maar dat is nog een minderheid.