Estimated reading time: 6 minuten
In dit boek vertelt de auteur over indicatoren over de wereld. Hij stelt daarbij de volgende dertien vragen als multiple choice:
- Hoeveel meisjes in de lage-inkomenslanden maken de basisschool af ? 20%, 40% of 60% ?
- Waar woont het grootste deel van de wereldbevolking? In lage-inkomenslanden, in midden-inkomenslanden of in hoge inkomenslanden?
- De afgelopen 20 jaar is het deel van de wereldbevolking dat in extreme armoede leeft… bijna verdubbeld, ongeveer gelijk gebleven of bijna gehalveerd?
- Wat is nu de gemiddelde levensverwachting in de wereld? 50 jaar, 60 jaar of 70 jaar?
- Er zijn nu 2 miljard kinderen van 0 tot <15 jaar op de wereld. Hoeveel kinderen zullen er zijn volgens de Verenigde Naties in het jaar 2100 zijn? 4 miljard, 3 miljard of 2 miljard?
- Volgens de voorspelling van de VN is de wereldbevolking in 2100 nog eens met 4 miljard toegenomen. Wat is daavan de belangrijkste oorzaak? Meer kinderen onder de 15, meer volwassenen tussen 15 en 74, of meer oude mensen van 75 en ouder?
- Hoe is de afgelopen 100 jaar het aantal mensen dat per jaar omkomt door natuurrampen veranderd? Meer dan verdubbeld, ongeveer hetzelfde of afgenomen tot minder dan de helft?
- Er zijn nu zo’n 7 miljard mensen op de wereld. Waar wonen hoeveel mensen? Amerika’s-Europa-Afrika-Azie: 1-1-1-4, 1-1-2-3, 2-1-1-3 miljard mensen?
- Hoeveel eenjarige kinderen in de wereld zijn nu ingeënt tegen een ziekte? 20%, 50% of 80%?
- Wereldwijd hebben dertigjarige mannen gemiddeld 10 jaar op school gezeten. Hoeveel jaar hebben vrouwen van die leeftijd gemiddeld op school gezeten? 9 jaar, 6 jaar of 3 jaar ?
- In 1996 stonden tijgers, reuzenpanda’s en zwarte neushoorns op de lijst van bedreigde diersoorten. Welke van deze drie soorten worden nu nog ernstiger bedreigd? 2 van de 3, 1 van de 3 of geen van de 3?
- Hoeveel mensen op de wereld hebben enige toegang tot elektriciteit? 20%, 50% of 80%?
- Klimaatexperts over de hele wereld denken dat de gemiddelde temperatuur in de komende 100 jaar zal – toenemen, hetzelfde blijven of afnemen?
Deze dertien vragen worden volgens een gedachtenexperiment beter beantwoord door chimpansees met gemerkte bananen. Zelfs mensen die zichzelf expert noemen in een vakgebied, antwoorden in grote getale fout op vragen over aangrenzende vakgebieden. Ook de grote leiders van de wereld geven systematisch foute antwoorden. De vraag is waarom. Want dat is de vraag die tot een verandering kan leiden. Het blijkt dat wij mensen in elkaar zitten met minstens 10 instincten die ons hinderen. 10 is een groot getal. Welke zijn dat dan? Dat wordt uitgelegd in evenzoveel hoofdstukken, rijkelijk doorspekt met voorbeelden en gebeurtenissen uit zijn eigen leven en in de wereld.
- Het kloofinstinct: het instinct dat een beeld schetst van twee afzonderlijke groepen met een kloof er tussen. Om het in bedwang te houden ga je best op zoek naar de meerderheid. In deze situatie moet je oppassen voor het vergelijken van gemiddelden, uitersten,… en let op voor een blik van bovenaf want dat vertekent het uitzicht.
- Het negativiteitsinstinct: negatief nieuws bereikt ons veel gemakkelijker want positieve dingen hebben te weinig nieuwswaarde. Om het in bedwang te houden reken je best op slecht nieuws. Onthoud ook dat iets dat beter gaat misschien nog niet goed gaat. Het verleden wordt dikwijls in een roze vertekend beeld weergegeven.
- Het rechte-lijninstinct: Vaak denken we verder in termen van lineaire extrapolaties. De lijn rechtdoor verder trekken zeg maar. Bedenk echter dat de meeste lijnen geen rechten zijn. Ga dus best niet zomaar uit van een rechte lijn.
- Het angstinstinct: Angstaanjagende dingen zijn vaak niet de gevaarlijkste dingen. Bereken de risico’s. De wereld lijkt eng omdat de enge berichten beter worden doorgegeven. Neem geen besluiten wanneer je angstig bent.
- Het grootte-instinct: wanneer een apart cijfer wordt opgegeven vergelijk je het best met andere getallen binnen de context. Kijk naar de verhoudingen. Die hebben meer betekenis. Gebruik de 80/20 regel wanneer je een lange lijst krijgt. Neem de grootste onderwerpen eerst op.
- Het generalisatie-instinct: het werken met conclusies op basis van categorieën. Dit kan misleidend zijn. Zoek daarom naar verschillen binnen groepen, naar overeenkomsten tussen groepen, verschillen tussen groepen. Pas op voor ‘de meerderheid’. Dat kan ook wel eens maar 51% zijn. Pas op voor voorbeelden als je niet weet of ze de regel zijn of de uitzondering. Ga uit van het idee dat andere mensen ook slim zijn.
- Het lotsinstinct: Weet dat iets niet constant is als het maar traag verandert. Want dat is ook verandering. Volg de kleine wijzigingen op de voet. Op lange termijn zijn het grote wijzigingen. Zorg dat je kennis niet outdated geraakt. Praat met je opa om te weten wat er veranderd is. Laat cultuur zich vernieuwen.
- Het eenperspectiefinstinct: één perspectief hebben kan je fantasie beperken. Zoek een 360° blik op zaken. Laat mensen die het niet met je eens zijn je ideeën testen. Wees eerlijk met jezelf over wat je niet weet. Sta open voor ideeën uit andere vakgebieden. Zorg voor facts naast de figures. Ga niet door op (te) simpele ideeën en (te) simpele oplossingen.
- Het zondebokinstinct: Als iemand de schuld krijgt gaat de aandacht weg van andere aspecten. Wijs daarom niet met een vinger maar zoek oplossingen. Zoek de oorzaak zonder de schuldige te zoeken. Zoek naar de systemische achtergrond. Als je geen schurken zoekt heb je ook geen helden nodig.
Het urgentie-instinct: Een dringend besluit nodig hebben is vaak onterecht. Maak een stappenplan met kleine stapjes om verbeteringen aan te brengen. Voor je er aan begint haal je eens diep adem. Vraag de data op van de feiten. Let op voor waarzeggers. Hun uitspraken gaan over de toekomst en hebben dus een grote onzekerheid. Ga niet te snel te werk. Vraag je af wat de gevolgen en de neveneffecten zullen zijn.
Vond u deze boekbespreking waardevol? Ontdek dan ook deze gerelateerde artikels voor meer inspiratie en inzichten: