Zijn de oceanen een van de oplossingen voor het klimaatprobleem?

Auteur: Manu Steens

In deze bijdrage geef ik mijn eigen mening, niet die van enige organisatie

Een chemisch principe

In mijn zoektocht naar oplossingen voor allerlei problemen, stootte ik op een chemisch principe. Namelijk, de gassen in de atmosfeer en de gassen in het water van de oceanen zijn in evenwicht. Dat betekent dat de verhouding van CO2, O2, N2 en edelgassen e.d. in de atmosfeer identiek is aan de verhouding van die gassen, opgelost in het water.

Een negatief effect

Dat heeft een nefast gevolg voor het planten van bomen als oplossing voor het stijgende CO2 probleem. Want als we volgens het idee met bomen CO2 vangen uit de atmosfeer, wat ze ook doen, dan gaat het oceanen-atmosfeer-systeem een nieuw evenwicht zoeken en daarbij, om de partiële drukken terug gelijk te maken, CO2 uitstoten naar de atmosfeer, en O2 opnemen. Dat zou niet heel erg zijn, als het niet zo is dat elke M3 zeewater meerdere M3 gas absorbeerde doorheen de geschiedenis, waardoor de hoeveelheid CO2 die opgestapeld liggen in het water, gigantisch veel meer zijn dan die welke zich in hun geheel opstapelden in de atmosfeer. Dat is het verschil tussen verhoudingen en hoeveelheden van CO2 in het water en in de atmosfeer van onze planeet. En het is in ons nadeel bij bomen als oplossing.

In zijn boek beschrijft Bill Gates dat enkel bomen planten niet de snelle oplossing is. Bovendien is het oppervlak aan bebosbare aardoppervlak veel minder dan de hoeveelheid wateroppervlak, zodat het nieuwe evenwicht zich zeer snel zal instellen, en het zeer lang zal duren alvorens bomen het CO2 voldoende geabsorbeerd hebben. Naast het feit dat bossen ook ander nut hebben, is er dan de vraag wat we met al dat hout zouden moeten doen, en waar we dan nog eten zouden kunnen verbouwen…

Een schets van het probleem

Tot daar een schets van het probleem. Ook in eventuele technologie die het CO2 onttrekt aan de atmosfeer en opslaat ergens ondergronds heb ik weinig vertrouwen. Hoe snel staat dergelijke technologie op punt, en hoe recupereren we dan nog bovendien de O2 uit de CO2? Want die hebben we ook nodig. En ook hier, bij deze oplossing, zal het water voor een nieuw evenwicht zorgen. Dan komt de hoeveelheid O2 misschien in het gedrang, want de energieproductie gaat verder. Dus deze oplossing vind ik nog minder galant.

Het probleem is dus dat we CO2 moeten verminderen, O2 eruit recupereren, zoals bomen doen, maar bomen zijn niet alleen de oplossing. Daarnaast is er het probleem van overbevissing, stervende oceanen, honger in de wereld die een der volgende problemen kan worden… een hoop problemen op een rij dus. En die winning van O2 op CO2 moet op grote schaal gebeuren.

En misschien kan dat op zee.

De oceanen, een oplossing?

De oceanen omvatten ongeveer 2/3^de tot 3/4^de van het aardoppervlak. Een deel daarvan zou kunnen benut worden om zeewier in te kweken. Die zeewier zou in grote zeeboerderijen of farms op zee gekweekt kunnen worden, om te voorkomen dat het naar te grote diepte zinkt, waar de zonneschijn vermindert. Naast massaal zeewier te kweken om CO2 om te zetten naar O2 zowel in de oceanen als in de atmosfeer die er in evenwicht mee is, kan men dit bij oogsten gebruiken om

• Koolwaterstoffen als brandstoffen uit te produceren (waar trouwens al onderzoek naar gebeurt),
• Voedsel voor mens (wat nu al gebeurt) en dier te produceren
• Werkgelegenheid te creëren op deze zeefarms
• Misschien kunnen er zelfs meststoffen uit gewonnen worden voor de bestaande agricultuur.

Een meervoudige winst?

Dat zou een meervoudige winst zijn, op voorwaarde dat er goede zeewiertypes geselecteerd kunnen worden, die aan de randvoorwaarden van nuttig gebruik voldoen.

Er zijn echter vragen die daarbij kunnen optreden, zoals, hoe beveiligen we een farm zodat deze niet zinkt in een storm? Hoe plaatsen we de farms in de oceanen zodat er een minimum aan last is voor de scheepvaart? Hoe brengen we mensen van de farm aan de oever en omgekeerd, van de oever naar de farm om er te werken of te inspecteren enz.? In welk juridisch stelsel neemt men de farms op die zich op internationale wateren bevinden? Hoe kan er efficiënt geoogst worden en verwerkt, en hoe kan de oogst efficiënt aan de oever gebracht worden? Welk land krijgt welke rechten op de opbrengsten? Kunnen deze farms volledig mechanisch functioneren, of is een andere energievorm (elektriciteit met zonnepanelen, windenergie) nodig? Heeft de farm voor het kweken van zee-flora ook zee-fauna nodig?

Mensen die je daarvoor nodig hebt zijn mensen met een bevlogenheid van een Elon Musk om op korte tijd veel te presteren, de inzichten van wetenschappers om het realistisch te kunnen maken qua te gebruiken zeewieren en de werking op grote schaal en een globaal politiek beheer met de wil om het te laten lukken.

En als het technisch of politiek niet haalbaar blijkt, dan is het een mooi idee geweest.