Auteur: Manu Steens
In dit artikel schrijf ik mijn eigen mening, niet die van enige organisatie
Enige tijd geleden las ik het boek “Handboek Scenarioplanning-Toekomstscenario’s als strategisch instrument voor het managen van onzekerheid”. Dat boek heeft ondertussen op mij gewerkt als een rode lap op een stier. En het inspireerde me tot een toepassing van de eerste stappen van de procedure die in het boek werd besproken. En ik denk dat al heel snel bij het doorlopen van die eerste stappen al een productief resultaat kan voorgelegd worden: een crisis anticipatie team is bruikbaar in elk crisiscentrum. Hoe zie ik dat? Ik vertrek, zoals de procedure voorschrijft van 2 assen met naar mijn gevoel veel impact en veel onzekerheid:
Twee onzekerheden en vier mogelijke toekomsten
- Opflakkering van de ziekte vs verdere daling van de ziekte
- Het ziekenhuis (ZH) systeem stort in vs het ZH systeem blijft overeind
Dit geeft aanleiding tot 4 scenario’s als volgt:
- Verdere daling van de ziekte en het ZH systeem blijft overeind: “Road to freedom”
- Opflakkering van de ziekte en het ZH systeem blijft overeind: “We survive”
- Verdere daling van de ziekte en het ZH systeem stort in: “Delayed stress & PTSD”
- Opflakkering van de ziekte en het ZH systeem stort in: “Doomsday” scenario.
Figuur:
Slechts een scenario is uitgebreid verkondigd en toegelicht in de media: de “Road to freedom”.
Dit kan moedig zijn, maar een lesson identified die hieruit te voorspellen valt is dat een CAT (Crisis Anticipatie Team) zou moeten werken aan ontwikkeling van de 3 andere scenario’s.
Momenteel is het geweten dat de ziekenhuizen kreunen onder de belasting van covid19. Andere ziektes worden uitgesteld voor behandeling. Dat brengt aparte toekomstaspecten met zich mee die in eerdere golven reeds gekend en herkend zijn, en waarvan we dus al weten dat we ermee geconfronteerd gaan worden:
- Uitstel van niet dringende behandelingen leidt tot een overrompeling van het ziekenhuis systeem met zware niet-covid19 gevallen na de covid19-crisis, ongeacht welk scenario van de 4 we tegemoet gaan.
- Na het “Road to freedom”-scenario kan ook het scenario “Delayed stress & PTSD” nog met hoge kans optreden. Dat kan met een lagere onzekerheid van optreden na verloop van tijd. Het zou dus logisch zijn dat de maatschappij, op globaal niveau, daarvoor maatregelen neemt.
- Deze situatie kan ook optreden na het “We survive” scenario.
- Over het “Doomsday scenario” wil ik het niet eens hebben, want dan is er geen werkbaar ziekenhuis systeem meer over. Hoewel een “Doomsday scenario” wellicht ook in verschillende gradaties kan optreden, als een reeks van vertraagd omvallende dominostenen wat betreft het wegvallen van de handen aan de bedden.
Conclusie:
Een crisis anticipatie team kan zich volgens mij met grootste efficiëntie en effectiviteit inzetten op het voorbereiden op een uitvallen van het ziekenhuis systeem, wanneer de handen aan de bedden tekort gaan schieten, bijvoorbeeld door burn-out en andere aan werk gerelateerde ziekte-uitval.
Om oplossingen te zoeken moeten we danig op zoek gaan naar wie wat kan op de arbeidsmarkt. Mogelijks helpt een versoepeling in werkverschaffing aan migranten? Diegenen daarvan die medische ervaring hebben, kunnen misschien bijdragen aan de oplossingen. Of kunnen mensen die nog in studie zijn, als onderdeel van een stage, deels de meer eenvoudige taken opvangen van professionals die dan de taak opnemen van “handen aan de bedden in ICU”.
Ik hoop dat ik fout ben. Hoe dan ook zal het nooit gemakkelijk zijn. Uiteindelijk, als de burger écht wil kiezen voor het scenario “Road to freedom” zal die zelf veel discipline aan de dag moeten leggen. Want het virus houdt zich niet aan regels.