| De job omschrijving van een risicomanager is vaak een issue. Maar het profiel van een risicomanager wordt vaak ermee verward. Soms wordt met het profiel de taakomschrijving gebruikt als een lijst van interessepunten. Zo zie ik dat niet. Een risicomanager is ook een mens naast de job. En de vraag is dan, welk soort mens wil je graag in die functie. Daarom vallen voor mij deze eigenschappen in een mensbeschrijving, niet in een job omschrijving. Ik lijst hier een aantal zaken op, een lijst van onderwerpen die niet alleen voor een risicomanager nuttig zijn. Het is een niet-limitatieve lijst. | In deze bijdrage geef ik mijn eigen mening, niet die van enige organisatie |
Een uitgelezen profiel, hetwelk?
Een risicomanager heeft best een aantal zeer mensvriendelijke eigenschappen. Deze zijn onder andere (niet-limitatieve lijst):
- Talenkennis
- Communicatief
- Luisterend oor
- Nieuwsgierigheid en interesse
- Stressbestendig
- Analytisch denkvermogen
- Snelheid van denken en handelen
Indien nodig is een risicomanager bereid hieraan te werken, naargelang wat de precieze noden zijn in de organisatie. Daarmee bouwt hij in zekere mate aan vriendschap binnen de organisatie.
Deze eigenschappen verder uitgewerkt.
Talenkennis
In een multiculturele omgeving, in een meertalig land, zoals België, is dit een conditio sine qua non. Engels, Nederlands en Frans zijn een evidentie. Duits kan u onderscheiden. Maar ook andere talen zijn een groot voordeel, omdat een taal leren u kan helpen te denken als in een andere cultuur. En Europa is een cocktail van culturen.
Communicatief
Je moet je vlot kunnen begeven onder de medewerkers. In de wandelgangen kom je meer te weten wat er speelt onder het personeel dan op veel vergaderingen. Communicatief zijn is ook een voordeel om een interpersoonlijk veiligheidsgevoel te creëren binnen uw team. Dit op zich is een zichzelf verstekend fenomeen.
Luisterend oor
Zeg niet altijd je gedacht. Luister actief: stel vragen. Ook daarmee creëer je vertrouwen, dat mensen kan motiveren. Het geeft het gevoel dat mensen bij u terecht kunnen. Dit is van belang om een sfeer te creëren in het team, maar ook in de hele organisatie, met het idee dat men steeds bij u en uw team terecht kan. Mensen gaan u tot op zekere hoogte gemakkelijker als een vriend zien.
Nieuwsgierigheid en interesse
Een brede interesse in alle aspecten van de entiteit in haar nabije en verre omgeving is zeer belangrijk. Maar ook om open te staan voor specialistische vormingen. Je moet een T-shaped professional zijn: een combinatie van diepgaande expertise en brede algemene kennis en vaardigheden. Je bent een adaptieve vernieuwer die graag verschillende disciplines met elkaar verbindt. Het verbinden van meerdere (wetenschappelijke) disciplines zie ik als een van de belangrijkste groeipolen van de wetenschap in het algemeen, en van de veiligheidswetenschappen in het bijzonder. Interesse in die wetenschappen en het samenspel daarvan moet dus echt zijn. Nieuwsgierigheid is naast interesse daarbij essentieel.
Stressbestendig
In crisissituaties moet de Risicomanager samen met de Bedrijfscontinuïteitsmanager advies geven in het CMT (Crisis Management Team). Dit over zowel praktische interne zaken, als externe zaken zoals het imago en de reputatie. Per slot van rekening zijn deze twee functies voorbeeldfuncties binnen de organisatie, die in te nemen zijn door mensen die niet snel uit hun lood te slaan zijn. Anderen moeten zich aan hen kunnen optrekken. Dit geeft het gevoel dat men op u kan rekenen.
Analytisch denkvermogen
Na de algemene vraagstelling van wat er allemaal kan fout lopen, moet je in staat zijn om de mogelijke interne en externe risico’s te identificeren, analyseren en maatregelen en oplossingen te implementeren en noodplannen klaar te hebben. Daartoe heb je insteek van medewerkers (proceseigenaars en specialisten van de processen)
Snelheid van denken en handelen
Analyseren en plannen is een groot deel van je werk. Wanneer het eropaan komt moet je wel snel voorstellen van beslissingen kunnen creëren. Dus zowel systeem 1 denken als systeem 2 denken zijn nodig, elk op het juiste moment. (Zie ook het boek “Thinking fast and slow” van Kahneman) Daarop kan je oefenen, en kan je jezelf voorbereiden door expertise in de job. Maar dat hoort bij de job omschrijving.
Conclusie
Het resultaat moet zijn dat je kunt samenwerken, innoveren, communiceren, kritisch zijn en creatief problemen kunt analyseren en mee oplossen.
Naast inhoudelijke beslagenheid moet de risicomanager iedereen in de onderneming er toe brengen om te denken over de risico’s en handelen in de geest van de risico-appetijt, -capaciteit en -tolerantie van de entiteit. Dit vereist communicatieve en sociale vaardigheden en psychologische inzichten waaronder dankbaarheid gekoppeld aan bescheidenheid. Je plaatst de anderen op de voorgrond. Het vereist een intensieve samenwerking met alle diensten van de entiteit.
Op die manier is dat allemaal van belang om de job omschrijving te ondersteunen met een reeks van mens-eigen eigenschappen.