Auteur: Manu Steens
In dit artikel vertel ik mijn eigen mening, niet dat van enige organisatie.
Het is geenszins de bedoeling om het afhandelen van de pandemie als een eenvoudige zaak voor te stellen. Maar er zijn enkele eenvoudige principes die me opvallen.
Inhoud
“Hoger-lager” – een spel op televisie
In het verleden was “hoger-lager” een spelletje op de televisie. Nooit eerder had ik gedacht dat deze twee woorden zo belangrijk zouden kunnen zijn voor het inschatten van de noden tot maatregelen van een pandemie.
Momenteel maakt de federale overheid gebruik van de diensten van specialisten: virologen, biostatistici, epidemiologen enz. Die zijn op elk moment inzetbaar voor het opmaken van moeilijke wiskundige modellen om de pandemie in te schatten en daaruit moeilijke indicatoren te distilleren hoe de evolutie verloopt.
Hoe had nu met hoger-lager vermoed kunnen worden begin september hoe het zou evolueren eind september en de weken nadien? (Komende maanden nog te bezien, maar onze ervaring met de eerste golf leert ons dat het nog niet voorbij is met deze golf, en dat het moeilijk gaat worden.)
Drie indicatoren
Aan de hand van drie kwalitatieve, eenvoudig te begrijpen indicatoren als volgt:
- Hoe was het gesteld met het aantal besmettingen in België ten tijde van begin september ten aanzien van het aantal besmetten ten aanzien van het prille begin van de eerste golf? Hoger ! Veel hoger ! En wat met het aantal superverspreiders? Ook veel hoger in september.
- Hoe was het gesteld met de verspreiding van de ziekte in het land ten aanzien van het prille begin van de eerste golf begin 2020? Ook weer veel hoger.
- Hoe gedroegen de mensen zich bij het verlichten van de maatregelen qua uitgelatenheid en onvoorzichtigheid? – hoger ! En dat is normaal. Als je daaraan twijfelt zou je eens een stel koeien moeten zien ronddraven wanneer ze een lange winter opgesloten hebben gezeten, en dan losgelaten worden in de wei. Mensen die een lange tijd in lock-down zaten hebben hetzelfde verlangen naar niet meer opgesloten zitten. En dat gedrag werd een stuk van het nieuwe normaal. Dada voorzichtigheid. Dada discipline.
Is het resultaat dan verwonderlijk dat er een ernstigere golf komt na september, die hoger kan opzwepen dan de eerste golf?
Lessen voor de toekomst
En dat is niet eens de vraag waar ik het over wil hebben. Waar ik het over wil hebben, zijn lessen voor de nabije toekomst.
Is het ondenkbaar dat er nog een golf komt na deze? En wat moeten we daar dan aan doen?
Aan de eerste twee gaan we niet veel kunnen doen. Wat de eerste betreft gaan we zelfs niet eens weten of alle zieken geneze zijn, en dat niemand nog drager is. Wat de tweede betreft mutatis mutandis: we kunnen niet veel zeggen wat de verspreiding betreft als we niet 100% zeker weten wie nog drager is en wie niet.
Doe iets met de derde indicator !
Daarom is het belangrijk om iets te doen met de derde indicator. Dat doet men momenteel door zoveel mogelijk de overdraagbaarheid van het virus te temperen. Zo probeert men de verspreiding tegen te gaan om het ziekenhuis systeem niet te overbelasten, graag tot er een vaccin is, en liefst voor altijd.
Maar dat vereist discipline, zowel tijdens de aanpak om de nieuwe golf te keren, als de periode daarna om een nieuwe golf te voorkomen. De discipline moet dus hoger ! En dat ongeacht de precieze maatregelen in een ministerieel besluit, of in de protocollen, of bij de lokale maatregelen.
Het zoeken naar uitzonderingen, achterpoortjes, uitzonderingen om toch hun zin te doen moet dus lager!